هر زمانی که در جایی به سئو اشاره میشود، اغلب افراد به تحقیق کلمات کلیدی، توضیحات متا و لینک‌سازی اشاره می‌کنند. با این حال، این رشته سر دراز دارد! تا زمانی که ندانید سئوی تکنیکال چیست، خبری از رتبهٔ خوب در گوگل نخواهد بود.
سئوی فنی را فوندانسیون خانه در نظر بگیرید که اگر به آن بی‌محلی شود، آن خانه دیر یا زود به یک خرابه تبدیل میشود. به همین دلیل است که بدون حل مشکلات فنی سایت، نمی‌توانید دل گوگل را به دست بیاورید.
در این مقاله، قرار است هر آنچه را که باید دربارهٔ سئو تکنیکال بدانید، همراه با نکات سئو تکنیکال به شما بگوییم تا از خراب‌شدن خانهٔ خود جلوگیری کنید؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
سئوی تکنیکال چیست؟
یک وبسایت، تنها زمانی برای موتورهای جست‌وجو بهینه خواهد بود که انواع سئو بهخوبی در آن رعایت شده باشند؛ زیرا هر کدام از بخش‌های مختلف سئو نقش متفاوتی بر عهده دارند. همان طور که گفتیم، تکنیکال سئو پایه و اساس بهینهسازی وب‌سایت‌ها محسوب میشود. با این حال، شاید بخواهید بدانید سئو فنی چیست؟
سئوی تکنیکال به بهینهسازی فنی وبسایت می‌پردازد تا رباتهای گوگل بهخوبی صفحات آن را بخزند، ایندکس کنند و از ایمنبودن آنها برای مخاطبان مطمئن شوند. به این ترتیب، تمام قابلیت‌های فنی که به خزش راحت‌تر صفحات وبسایت شما کمک می‌کنند، در دستهٔ سئوی تکنیکال قرار می‌گیرند.
این نوع سئو، در کنار بهینهسازی فنی وب‌سایت‌ها برای خزنده‌های گوگل، نقش مهمی هم در بهبود تجربه کاربری برای بازدیدکنندگان دارد. برای مثال، زمانی که یک صفحه دارای سرعتی مناسب و پاسخ‌گویی بالا برای گوشی‌های موبایل باشد، کاربران تجربهٔ بهتری در هنگام استفاده از آن خواهند داشت. هر چیزی هم که برای کاربران خوب باشد، برای گوگل هم خوب است.
برای اینکه با این نوع سئو بهتر آشنا شوید، لازم است عوامل اصلی آن را هم بشناسید. برخی از مهم‌ترین موارد سئو تکنیکال به شرح ذیل است:
- قابلیت خزیدن (Crawlability)
- قابلیت ایندکس‌شدن (Indexation)
- سرعت صفحه (Page speed)
- سازگاری با موبایل (Mobile-friendliness)
- امنیت سایت (SSL)
- داده های ساختاریافته (Structured data)
- محتوای تکراری (Duplicate content)
- معماری سایت (Site architecture)
- نقشه‌های سایت (Sitemaps)
- ساختار URL (URL structure)
اکنون که با تعریف سئو تکنیکال و عوامل اصلی آن آشنا شدید، وقت آن شده است که در ادامه، به اهمیت به‌کارگیری این نوع سئو در صفحات وبسایت بپردازیم:
چرا باید سئوی تکنیکال را جدی بگیریم؟
شما می‌توانید جذاب‌ترین محتوای جهان را ایجاد و در سایتتان منتشر کنید؛ به‌گونه‌ای که کاربران عادی را بلافاصله به مشتری تبدیل کند. با این حال، اگر موتورهای جست‌وجو نتوانند سایت شما را بررسی و به لیست خود اضافه کنند، تمام تلاشتان به هدر خواهد رفت. به همین خاطر، سئو تکنیکال اهمیت دارد.
برای درک بیشتر سئوی تکنیکال، فرض کنید شما خانه‌ای دارید که فضای داخل (محتوا) آن بسیار مرتب و شیک است؛ اما دیوارهای آن (برنامه‌نویسی سایت) ترک خورده‌اند و در حال سقوط هستند. از طرف دیگر، سیم‌کشی‌ها (لینکهای شکسته) هم کاملاً نامرتب هستند و فضای درون خانه را پر کرده‌اند. آیا در چنین شرایطی خانه شما از بین نخواهد رفت؟
از این رو، می‌توان گفت در میان انواع سئو، سئوی فنی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه اگر این بخش بهخوبی اجرا نشود، تلاش‌های شما در سایر بخش‌ها هم دیده نخواهند شد.
تفاوت سئو تکنیکال با سئوی داخلی (on-page)
سئو تکنیکال هم مانند سئوی داخلی، اقداماتی را درون سایت شما برای بهینهسازی آن انجام می‌دهد. این در حالی است که سئوی خارجی به بهینهسازی وبسایت از طریق اقداماتی در خارج آن می‌پردازد. به این ترتیب، سئوی تکنیکال و درون صفحه از این نظر مشابه یکدیگر عمل می‌کنند؛ اما تفاوت سئوی داخلی و سئو فنی چیست؟
در رابطه با تفاوت این دو نوع سئو باید بگوییم:
سئوی داخلی روی صفحات سایت شما کار انجام می‌دهد. به عبارت دیگر، عملکرد آن سطحی و قابل مشاهده است؛ اما سئوی فنی به باطن سایت شما می‌پردازد و عملکرد آن درونی است. در واقع، روی بهینهسازی پایه و اساس وبسایتتان تمرکز می‌کند.
برای مثال، فرض کنید شما یک ماشین خریده‌اید و قصد دارید آن را تقویت کنید. تکنیکال سئو مانند کار روی موتور و سایر قطعات زیر کاپوت است. در حالیکه سئوی داخلی مانند کار روی بدنهٔ آن است. اگرچه شما متوجه میزان کار روی موتور نمی‌شوید؛ اما این موضوع در قدرت و حرکت خودروتان نمایان خواهد شد.
۱۰ نکتهٔ کاربردی سئوی فنی
همان طور که گفتیم، سایت شما بدون سئو تکنیکال به رتبه‌های برتر لیست نتایج دست پیدا نمی‌کند؛ حتی اگر بهترین اقدامات را در سایر جنبه‌های سئو انجام داده باشید. به همین خاطر، یک چک لیست سئو تکنیکال شامل ۱۰ نکتهٔ مهم و اساسی را در ادامه برایتان آورده‌ایم که به سئوی فنی سایتتان کمک می‌کند و باعث بهبود رتبهٔ آن در لیست نتایج میشود:
۱. مطمئن شوید که سایتتان با موبایل سازگار است
یکی از اصلی‌ترین به‌روزرسانی‌های گوگل در سال ۲۰۱۵، اولویت‌دادن سایت‌های واکنش‌گرا و سازگار با موبایل نسبت به سایت‌هایی بود که این ویژگی‌ها را نداشتند. چیزی که «Mobilegeddon» نامیده شد و به جریمه‌شدن تعداد زیادی از وب‌سایت‌هایی برتر، به دلیل عدم استفاده از قالب سازگار با موبایل، منجر گردید.
این موضوع امروز بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است؛ بنابراین حتماً با این سؤال مواجه می‌شوید که چگونه می‌توان سازگاربودن سایت‌ها با موبایل را بررسی کرد. در ادامه، چند مورد از بهترین ابزارهای رایگان برای بررسی سازگاری سایت‌ها با موبایل را معرفی کرده‌ایم:
- تست موبایل فرندلی گوگل (Google’s Mobile-Friendly Test)
- وبسایت گریدر هاب‌اسپات (HubSpot’s Website Grader)
- ابزار تست موبایل فرندلی بینگ (Bing’s Mobile Friendliness Test Tool)
- GTMetrix
تست گوگل به شما کمک می‌کند بفهمید وبسایتتان با معیارهای گوگل برای یک سایت بهینه‌شده برای موبایل مطابقت دارد یا خیر.
گریدر هاب‌اسپات و GTMetrix علاوه بر اینکه سایت شما را از نظر سازگاری با موبایل بررسی می‌کنند، راهکارهایی هم برای بهبود شرایط وبسایت از این نظر ارائه می‌دهند؛ از این رو، امکان استفاده از این راهنمایی‌ها برای بهبود آن خواهید داشت.
۲. نقشهٔ سایت XML خود را ایجاد و بهینه کنید
شاید بخواهید بدانید تاثیر نقشه سایت در سئوی تکنیکال چیست. پاسخ کاملا واضح است:
این نقشه‌ها راهنمای رباتهای خزندهٔ گوگل به‌منظور کاوش و ایندکس‌کردن بخش‌های مختلف سایت شما هستند.
از این رو، اگر نقشه سایتتان را ایجاد کنید، این خزنده‌ها سریع‌تر و بهتر، صفحات مختلف وبسایتتان را پیدا می‌کنند.
خوشبختانه، ایجاد نقشهٔ سایت XML کار دشواری نیست. اگر سایت وردپرسی دارید، می‌توانید با استفاده از افزونه‌های رایگان وردپرس مانند Yoast یا Google XML Sitemaps این نقشه را ایجاد کنید.
بعد از اینکه نقشه را ایجاد کردید، باید از طریق گوگل سرچ کنسول (Google Search Console) آن را ارسال کنید تا رباتهای این موتور جست‌وجو هر چه زودتر بخش‌های مختلف سایتتان را بخزند. برای انجام این کار، به حساب گوگل سرچ کنسول خود وارد شوید، از منوی سمت چپ گزینه نقشهٔ سایت (Sitemaps) را بزنید؛ سپس نقشهٔ جدید سایت خود را در بخش (Add a new sitemap) اضافه و ارسال کنید.
هنگامی که نقشهٔ سایت XML خود را با موفقیت ارسال کردید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- صفحات با کیفیت بالا را در نقشهٔ سایتتان در اولویت قرار دهید.
- اگر سایت بزرگی با بیش از ۵۰ هزار URL دارید، از نقشهٔ سایت XML داینامیک (پویا) استفاده کنید.
۳. سرعت وبسایتتان را افزایش دهید
سرعت یک فاکتور بسیار مهم در سئوی تکنیکال است. در صورتی که سرعت سایت شما پایین باشد و پاسخ‌گویی طول بکشد، گوگل برای آن جریمهٔ کوچکی در نظر می‌گیرد؛ بنابراین حتی اگر سایت شما دارای یک محتوای کاملاً استاندارد و باکیفیتی باشد، نسبت به زمانی که سایت سرعت بارگذاری بالایی دارد، رتبهٔ پایین‌تری دریافت خواهد کرد.
حال که می‌دانید نقش سرعت سایت در سئو فنی چیست و تا چه‌اندازه در آن تاثیر دارد، نباید به‌سادگی از کنار آن عبور کنید. ابزارهای رایگان زیادی برای تست سرعت وبسایت وجود دارند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. برخی از این ابزارهای تست سرعت سایت، عبارتند از:
اگر بارگذاری صفحات سایت شما زمان زیادی به طول انجامد، می‌تواند در تجربه کاربر تاثیر منفی بگذارد. در صورتی که با این مشکل مواجه هستید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- تصاویر سایتتان را بهینه کنید
در بیشتر پست‌های خود از تصاویر فشرده با فرمت JPG استفاده کنید. برخی ابزارها مانند TinyPNG به شما کمک می‌کنند بتوانید فایل‌های تصویری‌تان را تا حد امکان فشرده‌سازی کنید.
- کش مرورگر را فعال کنید
انجام این کار به شما کمک می‌کند برخی از داده‌ها را به‌صورت موقت در رایانهٔ بازدیدکنندگان ذخیره کنید؛ این‌گونه مجبور نیستند در هر بار بازدید، منتظر بارگذاری این داده‌ها باشند.
- فشرده‌سازی را فعال کنید
بر اساس آمار یاهو، فشرده‌سازی در وبسایت شما می‌تواند فایل‌های HTML و CSS را بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کاهش و سرعت سایت را به‌میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.
- زمان پاسخ‌گویی سرور را کاهش دهید
گوگل به وب‌سایت‌های مختلف توصیه می‌کند که زمان پاسخ‌گویی سرور را کمتر از ۲۰۰ میلی ثانیه نگه دارند.
- از یک شبکه تحویل محتوا (CDN) استفاده کنید
استفاده از شبکه‌ها تحویل محتوا مانند BunnyCDN و Cloudflare تا حد زیادی، سرعت سایتتان را افزایش می‌دهد.
۴. با بررسی هفتگی سئوی تکنیکال سایت، خطاهای آن را برطرف کنید
اگر می‌خواهید همیشه به رتبهٔ بالایی در لیست نتایج گوگل و سایر موتورهای جست‌وجو دست پیدا کنید، باید با بررسی هفتگی تکنیکال سئو، مشکلات موجود را برطرف کنید. حال حتماً می‌خواهید بدانید راه برطرف‌کردن مشکلات سئو فنی چیست.
ابزارهای متنوعی برای بررسی سئو تکنیکال وب‌سایت‌ها وجود دارند که Semrush، Moz و Ahrefs برخی از مهم‌ترین آنها محسوب میشوند. در این میان، Semrush یک ابزار با استاندارد بالا برای این کار در نظر گرفته میشود و جامع‌ترین جنبه‌های فنی وبسایت شما را پوشش می‌دهد.
اگر از Semrush برای بررسی سئوی تکنیکال سایتتان استفاده می‌کنید، گزینهٔ «Site Audit» در بخش ON PAGE & TECH SEO را انتخاب کنید. پس از آن، آدرس سایت را در کادر مشخص‌شده وارد کرده و روی دکمهٔ «Start Audit» کلیک کنید.
پس از آن، تعداد صفحاتی را که می‌خواهید ربات Semrush هر بار بخزد، انتخاب کنید.
چند دقیقه صبر کنید تا ابزار Semrush وبسایت شما را به‌منظور یافتن خطاها و مشکلات اسکن کند و توصیه‌های لازم را برای رفع این خطاها و بهبود سلامتی فنی آن، ارائه دهد.
۵. لینکهای داخلی را بهینهسازی کنید
همان طور که می‌دانید، لینکهای داخلی به صفحات دیگری از سایت شما اشاره می‌کنند. این لینک‌ها به اندازهٔ لینکهای خارجی در بهبود رتبهٔ سایت تاثیر ندارند؛ اما تا حد زیادی به رباتهای خزندهٔ گوگل کمک می‌کنند تا صفحات مختلف وبسایتتان را پیدا کنند و بخزند.
شاید بپرسید راه بهینهسازی لینکهای داخلی برای بهبود سئوی تکنیکال چیست؟ یکی از راه‌های ساده بهینهسازی این لینک‌ها که Moz پیشنهاد داده است، استفاده از کلمات مرتبط برای قراردادن لینک روی آن است. برای مثال، اگر در یک پست وبلاگ روی کلمهٔ بازاریابی محتوایی لینک قرار می‌دهید، باید صفحهٔ هدف محتوایی مناسب و کامل در این رابطه ارائه دهد.
۶. کلمات کلیدی اصلی خود را در تگ Alt تصاویر قرار دهید
گوگل نمی‌تواند آنچه را که در یک تصویر قرار گرفته است، تشخیص دهد. به همین خاطر، از متادیتا مانند نام فایل تصویر و تگ Alt آن برای تعیین محتوای آن استفاده می‌کند.
تگ جایگزین در یک کد HTML برای توصیف ظاهر و مفهوم تصویر استفاده میشود. بهطور معمول، بهترین روش برای این متن، توصیفی نگه‌داشتن آن با استفاده از کلمات کلیدی است. البته دقت کنید که استفادهٔ بیش از حد از کلمات کلیدی در این تگ هم می‌تواند تاثیر عکس داشته باشد.
۷. از URLهای Canonical برای جلوگیری از محتوای تکراری استفاده کنید
اولویت اول شما همیشه باید حذف محتوای تکراری از سایتتان باشد. برای این کار، می‌توانید از ابزارهای سئو برای اسکن وبسایت و رفع مشکلات مربوط به محتوای تکراری استفاده کنید.
با این حال، گاهی اوقات نمی‌توان از داشتن محتوای تکراری در وبسایت جلوگیری کرد. در این‌گونه موارد، می‌توانید از URLهای Canonical استفاده کنید؛ اما URL یا تگ Canonical چیست؟
استفاده از تگ Canonical به گوگل کمک می‌کند در بین مطالب مشابه سایت شما، آن را که از ارجحیت بیشتری برخوردار است، انتخاب کند. به عبارت دیگر، گوگل به آدرسی که این تگ در آن وارد شده است، اهمیت بیشتری می‌دهد و آن را در نتایج جست‌وجو ایندکس می‌کند.
برای مثال، فرض کنید شما یک سایت فروشگاهی کوچک راه‌اندازی کرده‌اید. این سایت از بخش‌های مختلفی تشکیل میشود که در هر قسمت، یک سری محصولات را قرار می‌دهید. یکی از بخش‌های مهم سایت شما، «کالاهای پرفروش» است که محصولات آن در سایر بخش‌ها هم وجود دارند. زمانی که از تگ Canonical در این قسمت استفاده کنید، گوگل این بخش را نسبت به سایر قسمت‌ها برای نمایش به کاربران ارجحیت خواهد داد.
اکنون که می‌دانید اهمیت استفاده از تگ Canonical در سئوی تکنیکال چیست، برای جلوگیری از محتوای تکراری و جریمه‌شدن توسط گوگل، این تگ را به‌منظور اولویت‌بندی محتواهای مشابه سایت خود به کار بگیرید.
اگر از وردپرس برای مدیریت سایت خود استفاده می‌کنید، امکان اضافه کردن تگ rel-canonical از طریق افزونهٔ یوست (Yoast SEO) برایتان فراهم است. کافی است به تنظیمات پیشرفتهٔ آن وارد شوید و در بخش نشانی قانونی (Canonical) مقالهٔ اصلی‌تان را قرار دهید.
۸. یک گواهی SSL برای وبسایتتان نصب کنید
گوگل در سال ۲۰۱۴ گواهی‌های SSL با نام رمزگذاری HTTPS را به‌عنوان یکی از فاکتورهای رتبه‌بندی در لیست نتایج تایید کرد. به این ترتیب، گواهی‌های مذکور هم باعث افزایش امنیت و هم بهبود سئوی سایتتان میشوند؛ بنابراین اگر قبلا گواهی SSL دریافت نکرده‌اید، اکنون زمان مناسبی برای انجام این کار است.
سرویس‌های زیادی گواهی SSL را ارائه می‌دهند و شما می‌توانید هر یک از آنها را برای دریافت این گواهی انتخاب کنید؛ اما در این میان، گواهی‌های Namecheap یا Namecheap SSL certificates نسبت به سایر ارائه‌دهندگان، قابل اعتمادتر و ارزان‌تر هستند.
۹. خطاهای خزیدن (Crawl) را در گوگل سرچ کنسول بررسی و رفع کنید
بررسی خطاهای مربوط به خزیدن از دیگر نکات سئو تکنیکال است که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید. سعی کنید هفته‌ای یک بار، خطاهای مربوط به خزیدن (Crawl) را در گوگل سرچ کنسول بررسی و آنها را برطرف کنید؛ چراکه این خطاها و مشکلات فنی جدی هستند و می‌توانند عملکرد وبسایتتان را مختل کنند و به رتبه‌بندی آن آسیب بزنند.
هنگامی که در حال بررسی خطاهای خزیدن در گوگل سرچ کنسول هستید، فایل robots.txt را هم چک کنید؛ زیرا گاهی اوقات، ممکن است صفحاتی را که نباید مسدود شوند، مسدود کرده باشید. با بررسی فایل robots.txt از موضوع مطلع خواهید شد و آنها را از مسدودی خارج می‌کنید.
۱۰. لینک های شکسته (Broken Links) را در سایت خود پیدا و رفع کنید
لینکهای شکسته هم از نظر سئو بد هستند و هم می‌توانند به تجربهٔ کاربر در سایت شما آسیب بزنند. بدون شک، شما نمی‌خواهید کاربرانتان به صفحات «404 یافت نشد» وارد شوند؛ چراکه این اتفاق یک تجربهٔ بد را برای او رقم می‌زند و ممکن است دیگر هرگز به سایت شما برنگردد. به همین دلیل، لازم است لینکهای شکسته و خراب سایت خود را همواره بررسی و برطرف کنید.
در صورتی که وبسایت شما روی وردپرس اجرا میشود، راه ساده‌ای برای رفع این لینک‌ها وجود دارد. کافی است افزونهٔ Broken Link Checker را نصب کنید. بعد از نصب این افزونه، تمام سایت شما هر ۷۲ ساعت یک‌بار، برای یافتن لینکهای شکسته اسکن میشوند. زمانی هم که افزونه این لینک‌ها را پیدا می‌کند، اعلان‌های ایمیلی دریافت خواهید کرد و می‌توانید آنها را به‌سرعت اصلاح کنید.
سئوی فنی سایتتان را بهبود ببخشید
هر وبسایت برای رسیدن به رتبه‌های برتر لیست نتایج گوگل و سایر موتورهای جست‌وجو، باید به بهترین شکل ممکن بهینهسازی شود. برای انجام این کار، باید به انواع سئو اعم از درون‌صفحه، بیرون‌صفحه و تکنیکال سئو توجه شود. در این میان، سئوی فنی مانند پایه و بدنهٔ اصلی بهینهسازی سایتتان عمل می‌کند؛ بنابراین آشنایی با نکات سئو تکنیکال و اجرای آنها بسیار حائز اهمیت است.
ما در این مقاله، به شما گفتیم سئوی تکنیکال چیست و چه اهمیتی دارد. در انتها هم چک لیست سئو فنی را در اختیارتان گذاشتیم.
بخشی از دوره دیجیتال مارکتینگ نووا به آموزش سئو تکنیکال اختصاص پیدا کرده است. برای یادگیری کامل آن، می‌توانید از این دورهٔ پروژه‌محور هم بهره ببرید. در صورتی که با سوال یا مشکلی در رابطه با سئوی فنی مواجه شدید، آن را از طریق کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
- سئوی تکنیکال چیست؟
سئوی تکنیکال (سئو فنی) به تمام فعالیتهایی گفته میشود که برای بهینهسازی فنی وبسایت انجام میشود. هدف از سئوی تکنیکال این است که رباتهای گوگل بتوانند صفحات را بهخوبی بخزند، ایندکس کنند و از ایمنبودن آنها مطمئن شوند.
- سئو فنی چه اهمیتی دارد؟
نادیدهگرفتن سئوی فنی عواقب بدی را به دنبال دارد. صفحههای سایت شما ایندکس نمیشوند. از طرفی، سرعت پایین سایت و لینکهای خراب باعث میشوند کاربران سایت شما را خیلی سریع ترک کند. بهطور کلی، نه گوگل و نه کاربر از سایت شما استقبال نمیکنند.
منابع:
